Jeśli Twój pies nagle zachoruje lub ulegnie
wypadkowi, przede wszystkim musisz zachować spokój (jeśli wpadniesz w
panikę, tracisz cenne sekundy). Natychmiast skontaktuj się z weterynarzem lub
z kliniką weterynaryjną. Jeśli nie masz możliwości kontaktu - zastosuj
się do poniższych rad.
Będąc opiekunem psa należy zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw czyhających
na naszego pupila i starać się im zapobiegać. Niestety nie wszystko da się
przewidzieć by w porę zapobiec niebezpieczeństwu, dlatego tak ważne
jest posiadanie wiedzy na temat pierwszej pomocy, która może uratować zdrowie
lub życie naszego ulubieńca. Zarówno w przypadku ludzi jak i zwierząt często
minuty decydują o życiu poszkodowanego. Warto więc poważnie
podejść do tematu pierwszej pomocy i zapoznać się z kilkoma
wskazówkami.
Poniżej
znajdziecie Państwo kilka praktycznych rad.
Uwaga: poniższe rady nie zastąpią kontaktu z weterynarzem!!!!
Wskazówki dotyczą pomocy przedmedycznej, dzięki której możemy pomóc
zwierzęciu, zanim przewieziemy je do lekarza weterynarii.
Zdrowy pies
Aby rozpoznać objawy świadczące o tym, że nasz pies potrzebuje pomocy,
powinniśmy znać normy zdrowego psa. W tym celu należy nauczyć się obserwować psa, sprawdzać jego puls, ilość oddechów i temperaturę. Jeśli przyzwyczaimy naszego pupila do wykonywania tych czynności, to nie wywoła to dodatkowego zaniepokojenia w sytuacji nagłego wypadku.
"Normy" dla zdrowego psa:
15-30 oddechow na minute.
puls 70-150 uderzeń/minutę u dorosłego psa (im mniejszy pies tym szybszy
puls. U szczeniąt puls jest wyższy niż u psów dorosłych).
Puls mierzy się po wewnętrznej stronie uda (połowa długości kości
udowej), zawsze palcem wskazującym, nigdy kciukiem (kciuk ma własne
tętno)
temperatura 37.5 - 39 stopni Celsjusza. Mierzy sie ją w odbycie zwierzęcia. Należy powlec końcowkę termometru wazeliną i wsunąć go delikatnie, nie głęboko, do odbytu.
Przemieszczenie zranionego/chorego psa
Zraniony/chory pies przypuszczalnie będzie gryzł - warto założyć mu
kaganiec. Aby podnieść większego psa potrzebne będą conajmniej dwie osoby.
Użyj koc do przeniesienia psa, jeśli podejrzewasz uszkodzenie kręgosłupa -
drzwi lub płytę, która da wsparcie plecom.
Wstrząs
Do wstrząsu dochodzi wtedy, gdy wystąpią zaburzenia krążenia.
Zwierzę może doznać wstrząsu w wyniku obfitego krwawienia, udaru cieplnego,
długotrwałej biegunki lub/i wymiotów czy też pod wpływem silnego strachu.
Objawy wstrząsu:
ciało zwierzęcia staje się bezwładne
słabo wyczuwalny, przyspieszony (nieregularny) puls
szybki i płytki oddech
białe dziąsła (z powodu odpływu krwi)
język sino-niebieski (niedotlenienie)
obniżona temperatura ciała
Jeżeli wstrząs trwa zbyt długo może dojść do całkowitego zatrzymania krążenia.
W razie wystąpienia wstrząsu należy bezzwłocznie przetransportować zwierzę do lekarza weterynarii lub wezwać lekarza na miejsce!!!
Zanim jednak dotrzemy do weterynarza lub zanim zdąży on dojechać do nas, nie traćmy cennego w tym przypadku czasu:
Aby zapobiec wyziębieniu organizmu, należy przykryć psa kocem
Należy spróbować zapewnić lepszy dopływ krwi do narządów wewnętrznych, jeżeli zmiana pozycji nie wywołuje ostrego bólu lub leku powinno się spróbować ułożyć psa tak, aby tylna część jego ciała znajdowała się wyżej (można użyć np. poduszki lub zwiniętego koca),
Jeśli występuje krwawienie należy podjąć próbę zatamowania go przy użyciu kompresu lub silnego ucisku ręką.
W razie konieczności należy podjąć reanimacje
Zmiana pozycji może wywołać dodatkowe utrudnienia w cyrkulacji krwi, więc jeżeli sami musimy przetransportować zwierzę do weterynarza pamiętajmy o tym by przenosić je bardzo ostrożnie i aby uważnie wybierać ułożenie psa podczas transportu
Udar cieplny
Psy inaczej niż ludzie ochładzają swój organizm. Ludzie wydzielają nadmiar
ciepła z potem, psy ziają. Podczas ziajania rownież wydzielają
ciepło. Jeśli w pomieszczeniu jest zbyt gorąco pies nie jest w stanie się
ochłodzić.
Psy w bardzo krótkim czasie dostają udaru cieplnego, po kilku minutach
następuje śmierć. Pierwsze objawy to: szybki, ciężki oddech. Następnie utrata
orientacji, ślinotok, omdlenie.
umieść psa w cieniu
polej psa wodą, zacznij od letniej wody, po chwili coraz zimniejszą. Owiń
psa w wilgotne ręczniki.
Bardzo ważne: robiąc okłady należy używać
chłodnej - nie lodowatej - wody ponieważ może ona spowodować szok i w efekcie tego pogorszenie się stanu zwierzęcia.
zapewnij dostęp swieżego powietrza
jeśli pies jest przytomny daj mu swieżą wodę do picia
udaj się do weterynarza jeśli stan psa nie poprawi się po chwili.
W przypadku udaru należy jak najszybciej zabrać psa do weterynarza!!!
Do wychłodzenia organizmu może dojść bardzo szybko, w wyniku pozornie
niegroźnych sytuacji np. kąpiel w jeziorze gdy woda jest zbyt
zimna. Jeżeli podejrzewamy, że doszło do wychłodzenia organizmu psa, należy
pomóc mu się ogrzać, przykrywając go kocami. Jeśli jest mokry, trzeba jak
najszybciej wysuszyć sierść. Podawane jedzenie i płyny (których w tym momencie potrzebuje) powinny być ciepłe, ale nigdy gorące.
Należy spawdzić temperaturę ciała - jeśli jest bardzo niska, należy jak
najszybciej udać się do weterynarza.
Odmrożenie
Odmrożeniom ulegają zazwyczaj kończyny, uszy, koniuszek ogona, u samców
jądra.
Jeśli dojdzie do odmrożenia należy:
ogrzać odmrożoną część ciała ciepłą wodą lub grzejącymi kompresami. Nie wolno do tego celu stosować goracej wody.
jeżeli pies jest ogólnie wyziębiony należy przykryć go kocem
podawane płyny i jedzenie powinny byc ciepłe, nigdy gorące
należy spawdzić temperaturę ciała - jeśli jest bardzo niska, należy jak
najszybciej udać się do weterynarza.
Hipotermia
Zbyt długie przebywanie na mrozie może doprowadzić do hipotermii. Jeżeli
zauważysz, że Twoj pies ma dreszcze oraz jest zdezorientowany, ma płytki i
szybki oddech, może to świadczyć ohipotermii. Może dojść do omdlenia.
Aby mu pomóc należy:
okryć go kocem aby powoli się rozgrzewał
sprawdzić czy nie ma odmrożeń
jak najszybciej udac sie z nim do lekarza weterynarii
Ukąszenie i użądlenie
W większości przypadków ukąszenie osy czy pszczoły powoduje jedynie ból
i niewielką opuchliznę.
W przypadku uczulenia, może wystąpić silna opuchlizna (często głowy) i
trudności w oddychaniu czy zaburzenie krążenia. Należy natychmiast skontaktować się z
weterynarzem. Ewentualnie można podać antyhistaminę.
użądlenie osy:
Trucizna jest alkaliczna, dlatego powinno się przetrzeć miejsce użadlenia
rozcieńczonym octem.
użądlenie pszczoły:
Spróbuj usunąć żądło przy pomocy pincetki. Opuchliznę można przetrzeć
proszkiem do pieczenia rozpuszczonym w małej ilości wody.
ukąszenia węży - jeśli podejrzewasz ukąszenie psa przez żmiję należy
bezzwłocznie zabrać go do weterynarza, aby ten mogł podać naszemu pupilowi
surowicę i leki wspomagające. Ukąszenia żmii mogą stanowić zagrożenie życia
psa, im mniejszy pies, tym ryzyko większe.
W drodze do lekarza powinno się przylożyć chłodny opatrunek w miejsce
ukąszenia, lub opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia - aby jad rozprzestrzeniał się wolniej.
Oparzenie termiczne
Oparzenia występują stosunkowo często, ponieważ psy są z natury ciekawskie i
potrafią wsadzić łapy w najróżniejsze miejsca.
Oparzenia pierwszego stopnia objawiają się zaczerwienieniem skóry i
możliwą opuchlizną.
Oparzenia drugiego stopnia występuja gdy uszkodzone są głębsze tkanki,
występuje rumień skóry a także obumarcie jej zewnętrznej części, włosy
pozostają jednak nietknięte. Przy oparzeniach drugiego stopnia ważna jest
także ich rozległość - przy dużej powierzchni poparzenia może dojść do niewydolności krążenia, co z kolei jest niebezpieczne dla życia zwierzęcia.
Oparzenia trzeciego stopnia występują, gdy uszkodzone są głębokie
tkanki skóry oraz mięśnie znajdujące się pod skórą. Zdarza się, że ze
względu na rozległe uszkodzenia, nie ma reakcji bólowej.
Oparzenia czwartego stopnia wystepują, gdy uszkodzone zostają głębokie warstwy skóry, mięśnie, ścięgna i kości.
Przy oparzeniach należy się bardzo pospieszyć, aby uniknąć obszernych uszkodzeń skóry
Pierwsza pomoc przy oparzeniu gorącą wodą lub olejem:
Schłodź oparzone miejsce gąbką zamoczoną w zimnej wodzie. Nie używaj
oleju ani maści.
Przykryj oparzenie mokrą ściereczką i ewentualnie kostką
lodu. Natychmiast skontaktuj się z weterynarzem.
Oparzenie chemiczne
załóż psu kaganiec, aby pies nie zlizywał środka chemicznego.
umyj ostrożnie skórę gąbką zamoczoną w wodzie i skontaktuj się z
weterynarzem.
Jeśli pies poparzył się kwasem do wody można dodać sode
oczyszczoną (4 łyżeczki sody oczyszczonej na 1 litr wody), jeśli
zasadą - do wody można dodać odrobinę octu.
pomagając psu pamietajmy rownież o swoim bezpieczeństwie, załóżmy gumowe rękawiczki.
Porażenie prądem
Silne porażenie:
Odetnij prąd zanim zaczniesz transportować psa albo użyj przedmiot
który nie przewodzi prądu (np drewniany kij od szczotki) aby odsunąć psa
od źrodła prądu (aby uniknąć
Natychmiast skontaktuj się z weterynarzem. Utrzymuj psa w cieple,
sprawdzaj rytm serca i oddychanie. Zrób masaż serca w razie potrzeby.
Słabsze porażenie:
Jeśli pies np. pogryzł przewody elektryczne, zazwyczaj nie widać nic
poza ewentualnie przyspieszonym oddechem. Sprawdź czy w pysku nie ma
oparzeń, jeśli są - przetrzyj je delikatnie zimną wodą.
Zatrucie
Najczęściej pies zjadł truciznę pod postacią lekarstwa albo środka
chemicznego. Ale zdarza się że pies wdychał truciznę lub też wchłonąl ją
przez skórę.
Pies może zatruć się wieloma substancjami dostępnymi w domu. Trutka na
myszy rozsypana i nie zabezpieczona, lekarstwa, puszka z farbą, środki
czystości czy też niektóre rośliny (m.in jukka, cis czy konwalia) -
mogą być zagrożeniem dla psiego życia.
Wszystko, co
może spowodować zatrucie psa powinno być niedostępne dla psich łap czy
nosa.
Objawy zatruć są różne, począwszy od kichania i kaszlu, po utratę
przytomności i zapaść. Możliwe są wymioty i biegunka, krew w moczu
czy kale, podwyższona temperatura oraz problemy z
oddychaniem.
Jeżeli podejrzewasz, że Twoj pies spożył substancję wywołującą zatrucia -
bezzwłocznie udaj się do weterynarza, nawet jeśli
nie ma żadnych niepokojących objawów. Weź ze sobą poróbke środka
ktory pies mogł zjeść lub opakowanie po nim. Może to pomóc lekarzowi
podjąć skuteczne działania.
Nie trać czasu, zatrucia mogą być fatalne w skutkach dla Twojego psa!
Pierwsza pomoc:
Zatrucie oddechowe
wynieś psa z miejsca w którym się zatruł. Zapewnij stały dopływ
świeżego powietrza i bezzwłocznie udaj sie z nim do
weterynarza
Zatrucie pokarmowe (zjedzenie lub zlizanie)
nie pozwól mu dalej zjadać/zlizywać groźnej dla niego substancji,
przepłucz jego pysk i język czystą wodą (mozesz użyć strzykawki), zwróć
uwagę czy pies nie ma śladow trucizny na sierści, jeśli tak - spłucz ją wodą, jak najszybciej zawieź zwierzę do weterynarza. Jeśli pies wymiotuje zbierz trochę wymiocin do plastikowej torebki i zabierz ze sobą w celu ich zbadania.
W przypadku zatrucia pokarmowego można spróbować wywołać u psa
wymioty (pod warunkiem, że nie spożył środka żr ącego, uszkadzającego śluzówki).
Aby wywołać wymioty u psa, podaje się 3% wodę utlenioną w następującyej
dawce:
1-2 lyżeczki od herbaty - mały pies
1 łyżka stołowa - średni pies
2-4 łyżki stołowe - duży pies
Ewentualnie zamiast wody utlenionej można dać psu troszkę soli do pyska
- 1 łyżeczka dla dużęgo psa, odpowiednio mniej dla małego.
W przypadku spożycia substancji żrącej, można podać: jeśli mamy do
czynienia z zasadą - kwaśny roztwór soku cytrynowego z wodą, z kwasem
- podajemy mleko.
Zatrucie skórne
spłucz dokładnie sierść zwierzęcia - przez conajmniej 10 minut - używając dużych ilości wody. Zabierz psa do lekarza.
Krwotok
Niekontrolowany krwotok może w ciągu krótkiego czasu prowadzić
do szoku i śmierci.
Krwawienia powierzchniowe:
Uciśnij ranę kciukiem lub połóż zwiniętą gazę i zabandażuj mocno.
Jeśli rana na łapie lub ogonie mocno krwawi, należy zabandażować
(zwykłym bandażem, nie elastycznym) miejsce między raną a sercem, aby
zatrzymać krwawienie. Opaske należy poluzować przed upływem 15 minut (po
chwili można ją znów założyć).
Krwawienia wewnętrzne:
Pies, który został potrącony przez samochód, spadł z dużej wysokości
lub nagle traci orientację, przypuszczalnie ma krwawienie
wewnętrzne.
Utrzymaj psa bez ruchu i w cieple.
Natychmiast wezwij weterynarza lub zawieź psa do kliniki.
Uszkodzenia przy walce psów
Ugryzienie:
Psy gryzące się zazwyczaj gryzą przeciwnika w twarz, nos, uszy, gardło lub
klatkę piersiową. Nawet jeśli rana wygląda niegroźnie, warto żeby
weterynarz ją obejrzał.
Uszy
Często ranione przy walkach, mocno krwawią.
Umyj ranę, załoz ucisk aby zatamować krwotok.
Umocuj małżowinę w góre na głowie, obwiązüjąc bandaż naokoło głowy.
Zdrowe ucho ma wisieć normalnie, tak aby utrzymać bandaż na
miejscu. Bandaż zapobiega ponownemu krwawieniu gdy pies trzepie głową i
uszami.
Oko, które wypadło w czasie walki
Wypadnięcie oka zdarza się w czasie walki, szczególnie rasom o płaskim
nosie, jak pekińczyk czy mops. Należy działać szybko, aby uratować oko.
Przykryj oko mokrą ściereczką.
Natychmiast udaj się do weterynarza.
Sztuczne oddychanie
Jeśli pies nie oddycha lub serce przestało bić, należy podjąć bezzwłocznie reanimację.
Pierwsza zasada pierwszej pomocy jest „nie
szkodzic”.
Krew, wymioty lub woda, które pies dostał do dróg oddechowych po wypadku
mogą zatrzymać oddychanie. Wezwij weterynarza w międzyczasie kiedy
udzielasz sztucznego oddychania.
W czasie wykonywania sztucznego oddychania należy stale sprawdzać, czy akcja serca nie ustała. Sztuczne oddychanie u psa wykonuje się metodą usta-nos.
Wyciągnij język i sprawdź czy drogi oddechowe są wolne. Jeśli pies
topił się, musisz najpierw odwrócić głową do dołu, aby usunąć wodę z
płuc.
Połóż psa na płaskiej powierzchni na prawej stronie i wyciągnij mu szyję tak, aby wyprostować przełyk i umożliwić przepływ powietrza).
Użyj dłoni, aby zamknąć pysk zwierzęcia
Zwiń dłonie naokoło psaiego pyska i wdmuchuj powietrze w otwory nosowe.
Poczekaj, aż powietrze opuści płuca i powtórz
wpuszczenie powietrza jeszcze raz.
Wykonuj okolo 20 oddechow na minute, mniej wiecej jeden raz na trzy sekundy.
Kontynuuj sztuczne oddychanie aż do momentu,
kiedy pies zacznie sam oddychać.
Powtarzaj oddechy dopoki pies sam nie zacznie oddychać.
Masaż serca
Jeśli nie wyczuwasz bicia serca u psa, musisz mu zrobić masaż serca.
ulóż psa na prawym boku na płaskiej powierzchni
Połóż jedną rękę na lewej stronie psa, tuż pod łokciem ((miedzy trzecim a
szóstym żebrem).
Połóż drugą rękę na wierzchu, po czym naciskaj zdecydowanie w dół i do przodu, w stronę
głowy psa.
Naciśnij w ten sposób trzy razy, po czym dmuchaj powietrze w dziurki
od nosa, wg. reguły: pompuj pompuj pompuj dmuchaj. "Pompowanie" ma się
odbywać w odstępach niecałej sekundy.
ucisk wykonujemy mniej wiecej co 5 sekund, 15 uciskow potem dwa wdechy.
Powtarzaj sekwencje mniej więcej 15-20 razy na minutę, aż poczujesz że
serce bije.
Kontynuuj "usta-nos" odychanie w czasie gdy osoba pomagająca Tobie
zawiezie Ciebie i psa do weterynarza. Nie przerywaj masażu dopóki nie
poczujesz wyraźnie bicia serca.
Apteczka pierwszej pomocy
Każdy z nas powinien posiadać apteczkę pierwszej pomocy. Można taką apteczkę
skompletować samemu, lub kupić juz gotową.
Dostępna na rynku gotowa apteczka pierwszej pomocy Trixie zawiera:
zapinaną na suwak saszetkę, do której można schować wszystkie potrzebne przedmioty
sterylny kompres na rany (rozmiar 10 x 10 cm)
bandaż opatrunkowy ze sterylnym kompresem na rany, do umocowania na zranionym miejscu
opaski z gazy (6 x 4 cm), umożliwiające założenie opatrunku
rolki plastra (1m x 1.25 cm), pozwalajace umocować bandaż oraz chronić opatrunek przed wilgocią, lub przed zerwaniem go przed zwierzę
dwie chusteczki nasączone alkoholem, do dezynfekcji drobnych ranek lub miejsc po kleszczach
strzykawki 20 ml, do podawania medykamentów w płynie lub rozpuszczalnych w wodzie, lub przemywania wybranych miejsc (jama ustna po zatruciu itp.)